APEL NR 3/2016/VII
Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie
z dnia 18 maja 2016r.

do Ministra Zdrowia o wydanie rozporządzenia na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.  z 2013r., poz. 947, z późn.zm.)
 

Okręgowa Rada Lekarska w Szczecinie apeluje do Ministra Zdrowia o wydanie rozporządzenia, zgodnie z delegacją ustawową wskazaną w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
    
Wymieniona ustawa, w art. 6 ust. 1, określa obowiązek poddania się badaniom sanitarno-epidemiologicznym przez osoby wskazane w tym przepisie. Lekarze natomiast mają obowiązek wydania oraz przekazania osobie badanej oraz pracodawcy albo osobie zlecającej wykonanie prac orzeczenie lekarskie:

1. o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;
2. o czasowych lub trwałych przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.

Nadto ustawa zobowiązuje lekarzy do wpisania treści orzeczenia lekarskiego do karty badań do celów sanitarno-epidemiologicznych (art. 7 ust. 1-3 wyżej powołanej ustawy).
Wedle zaś art. 10 ust. 2  ww. ustawy, Minister Zdrowia określa, w drodze rozporządzenia:

1. zakażenia i choroby zakaźne, w przypadku wystąpienia których lub podejrzenia wystąpienia przeprowadza się obowiązkowe badania sanitarno-epidemiologiczne,
2. rodzaje obowiązkowych badań sanitarno-epidemiologicznych oraz terminy przeprowadzania tych badań,
3. sposób dokumentowania badań oraz sposób dokumentowania wyników tych badań,
4. wzór karty badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych i wzór orzeczenia lekarskiego, o których mowa w art. 7 ust. 2 i 3,
5. rodzaje prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,
6. sposób postępowania z osobą, u której stwierdzono przeciwwskazania do wykonywania prac, o których mowa w pkt 5.

W związku z faktem, iż do dnia dzisiejszego nie zostało wydane rozporządzenie, o którym mowa w powołanym art. 10 ust. 2 ustawy, pojawia się uzasadniona wątpliwość, czy wydane przez lekarza orzeczenie powinno być orzeczeniem terminowym, czy też powinno ono zostać wydane na czas nieoznaczony.
Jak wynika z powyższych przepisów, w przypadku, gdy mamy do czynienia z przeciwskazaniami do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, to lekarz po przeprowadzeniu badania, na podstawie posiadanej wiedzy medycznej decyduje, czy przeciwskazania do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby mają charakter czasowy czy trwały.
Jednakże brak jest regulacji określającej okres ważności orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwskazań zdrowotnych do podjęcia i wykonywania pracy (nauki), przy której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby. Obowiązujące obecnie przepisy nie wskazują, w jakich przypadkach traci ważność orzeczenie lekarskie wydane po przeprowadzeniu takich badań. Natomiast Państwowa Inspekcja Sanitarna, kontrolując jednostki służby zdrowia sprawdza, czy książeczki zdrowia oraz orzeczenia lekarskie nadal są ważne, kierując się adnotacją wpisaną przez lekarza, tj. przyjmuje, że orzeczenie lekarskie pozostaje ważne do daty kolejnego badania, określonego przez lekarza, np. za 2 lata. Przeprowadzenie zaś badań lekarskich i laboratoryjnych skutkuje koniecznością poniesienia wysokich kosztów, które finansowane są również ze środków publicznych (art. 8 powołanej ustawy). Dlatego tak istotne jest aby ich częstotliwość została ustalona przepisami wyżej wymienionego rozporządzenia Ministra Zdrowia. Zgodnie bowiem z delegacją ustawową rozporządzenie powinno określać m.in. terminy przeprowadzania badań sanitarno-epidemiologicznych.

Mając na uwadze powyższe, Okręgowa Rada Lekarska w Szczecinie zwraca się
z apelem o wydanie rozporządzenia w zakresie wyznaczonym delegacją ustawową, określoną w art. 10 ust. 2 wyżej powołanej ustawy, co jest niezbędne do zapewnienia skutecznej profilaktyki w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Niniejsze wyeliminuje niepożądany stan wątpliwości, co do rodzaju obowiązkowych badań sanitarno-epidemiologicznych oraz terminów przeprowadzania tych badań, jak również co do sposobu dokumentowania badań oraz sposobu dokumentowania wyników tych badań, wzoru karty badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych i wzoru orzeczenia lekarskiego. Aktualny, niejasny stan prawny, wynikający z braku regulacji w powyższym zakresie, utrudnia lekarzom wykonywanie nałożonych ustawą obowiązków oraz skutkuje brakiem jednolitej praktyki w tym przedmiocie.