STANOWISKO NR 1/2017/VII

OKRĘGOWEJ RADY LEKARSKIEJ W SZCZECINIE
z dnia 25 stycznia 2017r.

w sprawie projektu ustawy o podstawowej opieki zdrowotnej z dnia 30.12.2016r.

Okręgowa Rada Lekarska w Szczecinie, odnosząc się do przedstawionego projektu ustawy o podstawowej opieki zdrowotnej z dnia 30.12.2016r. wskazuje, co następuje.
1) Niniejszy projekt należy ocenić negatywnie, z uwagi na poniższe zastrzeżenia:
- projektowana ustawa bardzo ogólnie reguluje funkcjonowanie podstawowej opieki zdrowotnej, co uniemożliwia ocenę skutków wprowadzenia nowych przepisów prawa. Przede wszystkim ustawa odwołuje się do rozporządzeń wykonawczych, których treść na chwilę obecną nie jest znana, a które to rozporządzenia Ministra Zdrowia określą szczegóły funkcjonowania zespołu POZ. W drodze bowiem aktów wykonawczych zostanie określony zakres zadań lekarza POZ, pielęgniarki POZ i położnej POZ, jak i zakres współpracy zespołu POZ z osobami udzielającymi świadczeniobiorcy specjalistycznych świadczeń zdrowotnych. Ustawa tym samym nie precyzuje jak ma wyglądać koordynacja opieki nad pacjentem w ramach systemu, którą ma zapewnić lekarz POZ we współpracy z pielęgniarką i położną POZ, z uwagi na brak w ustawie konkretnych przepisów. Określenie samego modelu współpracy zespołu POZ (lekarz, pielęgniarka, położna) bez jednoczesnego przedstawienia rozporządzeń regulujących zasady tej koordynacji, uniemożliwia realną ocenę skuteczności proponowanych założeń oraz przygotowanie się do ich wdrożenia. W projekcie brakuje spójnych rozwiązań funkcjonowania systemu POZ w szczególności z ambulatoryjną opieką specjalistyczną oraz opieką szpitalną;
- projektowana ustawa pozbawia lekarzy POZ praw nabytych, a mianowicie lekarzy, którzy posiadają specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych, lub specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii. Niniejsze, po pierwsze narusza konstytucyjnie chronione prawa nabyte ww. lekarzy, którzy na podstawie art. 14 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007r., Nr 166, poz.1172) zachowali, po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, prawo do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. Po drugie zaś, wykluczenie z systemu POZ lekarzy specjalistów w dziedzinie pediatrii lub chorób wewnętrznych uniemożliwi prawidłowe zabezpieczenie ciągłości opieki POZ, wobec braku możliwości zastąpienia tych lekarzy lekarzami posiadającymi specjalizację z medycyny rodzinnej lub specjalizację II stopnia z medycyny ogólnej. Ponadto,  w szczególności w dużych ośrodkach miejskich, wobec bardzo dużej populacji dziecięcej, konieczne i racjonalne jest utrzymanie możliwości przyjmowania pacjentów przez lekarza pediatrę w ramach POZ, jako specjalisty od chorób dziecięcych. Wykluczenie bowiem pediatrów z POZ skutkować będzie pozbawieniem dzieci dostępu do specjalistycznej opieki i konieczność poszukiwania tej opieki poza publicznym systemem ochrony zdrowia. Z niniejszych względów definicja lekarza POZ powinna obejmować również lekarza pediatrę;

- dopuszczenie możliwości wyboru przez pacjenta lekarza POZ, pielęgniarki POZ lub położnej POZ u różnych świadczeniodawców uniemożliwi zapewnienie ciągłości i kompleksowości udzielanych świadczeń POZ. Zespół POZ powinien udzielać świadczeń u tego samego świadczeniodawcy;

- projekt przewiduje dodatkowe zadania dla lekarzy POZ, natomiast przepisy w sposób wyraźny nie wskazują sposobu finansowania tych zadań. W ustawie jest wprawdzie mowa o wyodrębnieniu środków na zapewnienie opieki zintegrowanej (budżet powierzony), opieki profilaktycznej i edukacji zdrowotnej, oraz opieki nad świadczeniobiorcą przewlekle chorym, realizowane przez zespół POZ (dodatek zadaniowy), lecz z zapisów tych nie wynika, jaka będzie to skala środków, jak będzie ustalana ich wysokość i jak niniejsze przełoży się na finansowanie dotychczasowych zadań POZ;

2) Za krok w dobrym kierunku należy uznać wprowadzenie w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej przepisu art. 15a w brzmieniu: „Osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca świadczeń zdrowotnych poza zakładem leczniczym korzysta z ochrony prawnej przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych”. Niniejszy przepis rozszerza bowiem ochronę prawną lekarzy udzielających świadczeń zdrowotnych poza przypadki przewidziane w art. 44 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. świadczenie pomocy doraźnej lub udzielania pomocy lekarskiej w sytuacji zaistnienia niebezpieczeństwa utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki).